تأثیر الگوهای دورپیوند بر بارش و خشکسالی حوضة دریاچة ارومیه

Authors

  • ایوب میرزایی حسنلو دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • مهدی عرفانیان دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • هیراد عبقری دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
Abstract:

داشتن شناخت لازم از اثر الگوهای دورپیوند و پیش‌بینی آنها خصوصاً در دوره‌های خشکسالی، کمک به‌سزایی در جهت برنامه‌ریزی دقیق‌تر در حوضة آبخیز خواهد داشت. هدف تحقیق حاضر، تأثیر الگوهای دورپیوند بر خشکسالی و بارش ایستگاه‌های همدیدی حوضة دریاچة ارومیه می‌باشد. در این پژوهش تغییرات بارندگی، تبخیر تعرق و خشکسالی هواشناسی با استفاده از روش‌های ناپارامتریک من کندال و شیب سن مورد بررسی قرار گرفت. مطالعة داده‌های 8 ایستگاه همدیدی حوضة دریاچة ارومیه نشان داد که تبخیر تعرق همواره روند صعودی و معنی‌داری (به‌جز تکاب) دارند؛ اما بارندگی و خشکسالی رفتاری متفاوت در ایستگاه‌ها دارند به‌طوری‌که بارندگی در ایستگاه‌های تبریز، ارومیه و تکاب روند صعودی و در سایر ایستگاه‌ها روند نزولی و غیرمعنی‌داری داشته است.با استفاده از تحلیل همبستگی موجکی، حرکت دوبه‌دوی بین الگوهای دور پیوند (SOI، NAO، EA) با بارندگی و خشکسالی SPEI برای بازة زمانی1990 تا 2018 با دورة ماهانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی‌ها نشان داد که شاخص NAO داری بیشترین همبستگی مثبت با بارش بوده، و بیشترین تأثیر بر بارش و خشکسالی حوضة دریاچة ارومیه داشته که در فاز مثبت بارندگی زیاد شده است. همچنین دو شاخص EA،SOI  داری همبستگی منفی و معکوس با بارش و خشکسالی SPEI بوده است، بنابراین نتایج نشان داد تغییرات الگوهای دور پیوند بر تغییرات سری زمانی بارش و خشکسالی مؤثر بوده است. این یافته‌ها از تغییرات و تأثیر الگو‌های دور پیوند بر بارش و خشکسالی می‌تواند در مدیریت ریسک خشکسالی و برنامه‌ریزی برای کاهش خسارات خشکسالی به مدیران اجرایی مفید باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی عملکرد شاخص‌های شناسایی خشکسالی و بارش استاندارد از وضعیت ‏خشکسالی حوضه دریاچه ارومیه

در سال‌های اخیر خشک شدن دریاچه ارومیه به‌عنوان دومین دریاچه فوق شور دنیا مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. این پژوهش، به بررسی اثر خشکسالی بر خشک شدن تدریجی این دریاچه به‌کمک دو شاخص بارش استاندارد (SPI) و شاخص شناسایی خشکسالی (RDI) می‌پردازد. در این تحقیق از داده‌های جهانی بارش پایگاه GPCC و دمای پایگاه NCEP/NCAR در دوره بلندمدت 2010-1980 استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهند که حوضه در...

full text

بررسی فاکتورهای محیطی مؤثر در انعطاف‌پذیری ریختی سس‌ماهی کورا (Barbus lacerta; Heckel, 1843) در رودخانة زرینه‌رود، حوضة دریاچة ارومیه

شکل بدن ماهیان تحت تأثیر وضعیت زیست‌محیطی و زیستگاه آن‌ها است. تحقیق حاضر با هدف مطالعة انعطاف‌پذیری ریختی جمعیت سس‌ماهی کورا (Barbuslacerta) در رودخانة زرینه‌رود و بررسی فاکتورهای محیطی مؤثر در این تغییرات، به مرحلة اجرا درآمد. در این پژوهش 300 نمونه سس‌ماهی کورا از ایستگاه‌های مختلف در رودخانة زرینه‌رود صید شدند. نمونه‌های صیدشده پس از بیهوشی با محلول گل میخک، در فرمالین 10 درصد تثبیت شدند و ...

full text

گسل‌های فعال و تأثیر آن‌ها بر تغییر شکل لندفرم‌های کواترنر شمال‌شرق دریاچة ارومیه، ایران

این مقاله به بررسی شواهد و آثار گسل‌های فعال بر لندفرم‌های کواترنر واقع در بخش جنوبی کوهستان میشو داغ می‌پردازد. تحلیل بصری تصاویر ماهواره‌ای مهم‌ترین ابزار در این مقاله است. مدل‌های رقومی ارتفاعی (SRTM90m و DEM10m)، اندازه‌گیری میزان جابه‌جایی کانال‌ها، میزان بالاآمدگی رسوبات و تحلیل نیمرخ‌های عرضی و طولی از لندفرم‌ها اساس کار بوده است. نقشه‌های توپوگرافی 1:25000، تصاویر ماهواره‌ای SPOT و Quic...

full text

ارزیابی عملکرد شاخص های شناسایی خشکسالی و بارش استاندارد از وضعیت ‏خشکسالی حوضه دریاچه ارومیه

در سال های اخیر خشک شدن دریاچه ارومیه به عنوان دومین دریاچه فوق شور دنیا مورد توجه بسیاری از محققین قرار گرفته است. این پژوهش، به بررسی اثر خشکسالی بر خشک شدن تدریجی این دریاچه به کمک دو شاخص بارش استاندارد (spi) و شاخص شناسایی خشکسالی (rdi) می پردازد. در این تحقیق از داده های جهانی بارش پایگاه gpcc و دمای پایگاه ncep/ncar در دوره بلندمدت 2010-1980 استفاده شده است. نتایج نشان می دهند که حوضه در...

full text

طبقه بندی الگوهای همدیدی بارش زا و خشکسالی زا در ایران زمین

پدیده هایی نظیر سیل و خشکسالی بر اثر تغییر در فراوانی و ثاثیر گذاری الگوهای گردشی جو در یک منطقه ایجاد می شوند این الگوها نقش اصلی را در رخداد پدیده های محیطی به خصوص در مناطق معتدله دارند . برخی از الگوهای گردشی جو دوره های مرطوب و برخی دیگر باعث ایجاد خشکسالی و کم آبی می شوند . از اینرو طبقه بندی الگوهای بارش زا و خشکسالی زا و شناسایی کانون و شعاع فعالیت هر یک از الگوها در نواحی مختلف ایران م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 3

pages  537- 559

publication date 2020-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023